نقد و بررسی بازی PES 2017 برای پلی استیشن 4 PS4

اواخر تابستان هر سال، طرفداران ورزش فوتبال در سرتاسر دنیا بی‌صبرانه، منتظر عرضه دو بازی بسیار مهم و هیجان انگیز هستند. PES و FIFA، دو بازی شبیه‌ساز فوتبال هستند که دیگر عادت کرده‌ایم اواخر تابستان هر سال و با آغاز فصل فوتبال،‌ نسخه‌های جدید آنها را بر روی قفسه فروشگاه‌های فیزیکی و مجازی ببینیم. طرفداران فوتبال،‌ با این بازی‌ها می‌توانند هم‌زمان با آغاز رقابت‌های هیجان‌انگیز پرطرفدارترین ورزش دنیا، به صورت مجازی نیز کنترل تیم محبوب خود را بر عهده بگیرند و قله‌های موفقیت را فتح کنند.

امسال هم از این قاعده مستثنی نبود و ۲۳ شهریور، روزی بود که اولین بازی شبیه‌ساز فصل جدید فوتبال منتشر شد. این بازی، محصولکونامی و Pro Evolution Soccer 2017 بود. چند سالی بود که کونامی سعی داشت تا با اعمال تغییراتی در این مجموعه محبوب خود که در چند سال اخیر کمی از محبوبیتش کاسته شده بود، دوباره سری «یازده برنده» (نام این بازی در شرق آسیا) خود را به یک بازی محبوب تبدیل کند و می‌توانیم بگوییم که تا حد بسیار زیادی در این امر موفق بوده است.

نسخه سال ۲۰۱۶ این بازی، در زمان انتشارش توانست تحسین بسیاری از منتقدین و گیمرها را در بر داشته باشد اما با این حال مشکلاتی مانند دروازه‌بان‌های ضعیف، داوری بد و بروز نبودن نقل و انتقالات، باعث شد که باز هم PES 2016 نتواند آنچنان که استحقاقش را داشت دوباره محبوبیت خود را به دست آورد. اما تمام این موارد در PES 2017 دستخوش تغییر شده است.


از همان ابتدا که وارد بازی می‌شوید، می‌توانید تغییرات را در منوهای بازی حس کنید. طراحی منوها کاملا تغییر یافته و یک طراحی کارتی تمیز جایگزین طراحی بد منوی نسخه‌های قبلی شده است. مانند سال‌های قبل، کونامی توانسته امتیاز استفاده رسمی از مسابقات چمپیونز لیگ اروپا و آسیا به همراه اروپا لیگ را به دست آورد و تمامی جزئیات این مسابقات، از نحوه قرعه‌کشی تا ارائه بازی‌ها دقیقا مانند یک بازی چمپیونز لیگ است و هنگامی که شما یک مسابقه را در این بخش برگزار می‌کنید، کاملا حس واقعی بودن به شما القا می‌شود. نکته بسیار خوب بازی، به خصوص برای ما ایرانی‌ها، حضور کامل تیم‌های باشگاهی لیگ ایران است که به لیگ قهرمانان آسیا راه پیدا کرده‌اند. سه تیم ذوب‌آهن، سپاهان و تراکتورسازی، به طور کاملا رسمی و واقعی در بازی پیاده‌سازی شده‌اند. به این صورت که تمام لوگوها، لباس‌ها و اسامی اعضای این تیم‌ها در بازی وجود دارد. البته این نکته جدیدی نیست و از زمانی که کونامی لایسنس استفاده از نام و لوگوی لیگ قهرمانان آسیا را خریداری کرده است، ما شاهد حضور تیم‌های باشگاهی کشورمان در این مجموعه بوده‌ایم. در بخش لیگ قهرمانان اما اوضاع کمی فرق می‌کند. به دلیل اینکه کونامی نتوانسته به صورت کامل لایسنس لیگ‌های انگلستان، اسپانیا، آلمان و ایتالیا را بخرد، باز هم مانند بازی‌های قبل این مجموعه، تیم‌های معروف با اسامی دیگری در بازی وجود دارند. البته Konami برای کاربران رایانه‌های شخصی و پلی‌استیشن 4 راهی تدارک دیده است که به تفصیل در ادامه درباره آن حرف خواهیم زد. از لیگ انگلستان، فقط دو تیم آرسنال و لیورپول و از لیگ اسپانیا فقط دو تیم بارسلونا و اتلتیکو مادرید به صورت کاملا رسمی در بازی حضور دارند و دیگر تیم‌ها با اسامی مستعار در بازی هستند. اوضاع در دیگر لیگ‌های نیز به همین منوال است و به طور مثال، خبری از تیم یوونتوس یا رئال مادرید نیست و شما باید با گشتن در بین تیم‌ها و از روی اسامی بازیکنان تیم مورد نظر خود را پیدا کنید که خب این اصلا مسئله خوشایندی نیست.



کونامی که خود از آزار دهنده بودن نبود اسامی واقعی تیم‌ها مطلع است، بخش ویرایش بسیار مفصلی را برای این بازی تدارک دیده است. طرفداران مجموعه PES به طور حتم با این بخش آشنایی دارند زیرا از مدت‌ها قبل چنین ویژگی برای بازی وجود داشت و امسال حتی بخش ویرایش بهتر هم شده است. هنگامی که وارد بخش ویرایش می‌شوید، به دریایی از گزینه‌ها دسترسی پیدا می‌کنید که از طریق آن می‌توانید تمامی اطلاعات بازیکنان و تیم‌ها را ویرایش کنید. این کار البته کاری بسیار زمان‌بر است و کونامی هم که این قضیه را می‌دانسته، قابلیت جدیدی به بخش ویرایش اضافه کرده است. شما برروی کنسول‌ پلی‌استیشن 4 و رایانه شخصی می‌توانید فایل‌های ساخته شده توسط کاربران را در بازی بارگزاری کنید و فقط با دانلود کردن یک فایل در حدود ۱۰۰ مگابایتی که توسط طرفداران ساخته شده (البته خودتان هم می‌توانید این کار را انجام دهید اما نیاز به صبر و حوصله فراوانی دارید) و بارگذاری آن در بازی، تمامی تیم‌ها، لوگوها و لباس‌های بازی را به نمونه‌های واقعی آنها تبدیل کنید. البته این ویژگی در نسخه ایکس‌باکس 360 و ایکس‌باکس وان بازی غایب است.

از بخش تیم‌ها و لیگ‌های لایسنس شده که بگذریم و پیش از اینکه به قسمت محبوب این سری یعنی مستر لیگ وارد شویم، باید اشاره‌ای به بخش تمرینی بازی نیز داشته باشیم. این بخش از بازی، دارای دو قسمت مجزا است. یک قسمت که دقیقا مانند بازی‌های قبلی این مجموعه، تمرین آزاد است. شما در تمرین آزاد می‌توانید به صورت آزادانه نوع تمرین خود را اعم از شوت زدن، کرنر زدن، ضربه آزاد زدن و غیره انتخاب کنید و در این کار آزادی عمل بسیار زیادی دارید. اما بخش دیگر این تمرین، تمرین‌های مهارتی است که دقیقا مانند رقیب این سری در بازی پیاده‌سازی شده است. مینی‌گیم‌های کوچک با اهداف مختلف توسط کونامی برای گیمرها پیاده‌سازی شده است که با رسیدن به آن اهداف می‌توانید به مرحله سخت‌تر بروید. اگر مدتی است که از این سری دور بوده‌اید، تجربه این بخش به شدت پیشنهاد می‌شود.


از تمام این‌ها که بگذریم، به محبوب‌ترین قسمت مجموعه Pro Evolution Soccer یعنی مستر لیگ می‌رسیم. بخشی که اگر جزء طرفداران قدیمی این مجموعه باشید، به طور حتم به خوبی با آن آشنایی دارید و با آن خاطره‌های زیادی دارید. کونامی با اعمال تغییرات خوب در راستای بهتر کردن مستر لیگ، سعی کرده که بازیکنان را بیش از پیش درگیر آن بکند. در ابتدای این بخش گزینه‌ای برای شخصی‌سازی مربی تیم‌ (که در حقیقت خود شما هستید) در پیش‌روی گیمر قرار می‌گیرد که دارای تنوع بسیار بسیار بالایی است و شما می‌توانید تمام اجزای صورت مربی‌ را منطبق با چهره خودتان پیاده‌سازی کنید. حتی می‌توانید با قرار دادن موهایی عجیب و غریب،‌ چهره مربی تیم‌تان را به یک چهره عجیب تبدیل کنید! کار ساخت مربی که به اتمام رسید، نوبت به انتخاب نوع تیم می‌رسد. شما در این بخش می‌توانید از دو گزینه پیش‌رو یکی را انتخاب کنید. اگر از طرفداران قدیمی این مجموعه باشید، مطمئنا می‌دانید که در مستر لیگ‌های بازی‌های قبلی این مجموعه، فرقی نمی‌کرد که چه تیمی انتخاب می‌کردید زیرا بازیکنان تیم شما تعدادی بازیکن ناشناس بودند که باید با تلاش خود، آنها را به قهرمانی می‌رساندید. چند سالی است که کونامی به بازیکنان این امکان را داده است که بتوانند از بین شروع مستر لیگ با بازیکنان اصلی تیم یا بازیکنان ناشناس، یکی را انتخاب کنند. اگر نظر من را می‌خواهید، پیشنهاد می‌کنم که حتما با بازیکنان ناشناس لیگ را شروع کنید زیرا تنها در این حالت است که چالش واقعی را حس خواهید کرد.

پس از وارد شدن به مستر لیگ، دقیقا همان حس و حال آشنای این بخش به شما القا می‌شود. شما باید پیش از آغاز فصل و در پنجره نقل و انتقالات با توجه به بودجه‌ای که در اختیار دارید، تیم خود را تقویت کنید و یا بازیکنانی را که نمی‌خواهید، به فروش برسانید. بخش نقل و انتقالات نیز بسیار شبیه به واقعیت طراحی شده است و شما صرفا به دلیل اینکه پول زیادی دارید، نمی‌توانید هر بازیکنی را که می‌خواهید به خدمت در بیاورید. مدیریت تیم نیز یکی از مهم‌ترین کارهایی است که باید انجام دهید و می‌توانید به صورت فرد به فرد به بازیکنان تیم‌تان تمرین دهید تا بتوانند مهارت‌های خود را بالا ببرند. یکی از نکات بسیار خوب این بخش، این است که شما می‌توانید یک بازیکن را در پست غیر تخصصی خود به کار گیرید و پس از چند بازی، این بازیکن به پست جدید خود خو می‌گیرد و می‌تواند عملکرد بهتری در پست جدید داشته باشد. علاوه بر این، بازیکنان شما در طول فصل و با توجه به عملکردشان، نقش‌هایی جدیدی می‌گیرند که این نقش‌ها باعث بهتر شدن عملکرد خود بازیکن و بازیکنان کناری‌شان می‌شود. چمپیونز لیگ و لیگ اروپا نیز در این بخش وجود دارند و شما می‌توانید بازی‌های هیجان انگیز این رقابت‌ها را تجربه کنید. نحوه ارائه این بخش نیز بسیار جالب و جذاب است و پس از بازی‌ها، شما می‌توانید انواع و اقسام اخبار را درباره لیگی که در آن مشغول به بازی هستید ببینید. در نهایت می‌توان گفت که جذاب‌ترین بخش مجموعه PES کماکان به جذاب بودن خود ادامه داده است و تغییراتی که سال به سال برروی آن اعمال می‌شود، باعث شده که مستر لیگ سری PES، به یکی از بهترین و اعتیاد آورترین بخش‌های یک بازی ورزشی تبدیل شود.


اما از تمام این‌ها که بگذریم‌، به مهم‌ترین بخش یک بازی ورزشی یعنی گیم‌پلی می‌رسیم. از سال گذشته، کونامی سعی کرده بود که با اعمال درخواست‌های طرفداران، گیم‌پلی بازی را به چیزی تبدیل کند که باعث شده بود نام این بازی چندین سال پیش بر زبان‌ها بیفتد. نسخه سال قبل بازی، با اینکه قدمی در مسیر درست بود، اما کم و کاستی‌هایی داشت. امسال کونامی، تمرکز اصلی خود را بر رفع مشکلات گیم‌پلی نسخه قبلی و بهتر کردن آن از هر نظر گذاشته است و باید بگوییم که تا حد بسیار زیادی در این امر موفق بوده است. یکی از مشکلاتی که گله‌ی بسیاری از طرفداران را در PES 2016 در بر داشت، دروازه‌بان‌ها بودند که به هیچ‌وجه در نسخه سال قبل خوب نبودند. امسال این مشکلات حل شده و دروازه‌بان‌ها فوق‌العاده شده‌اند و دیگر خبری از «سوتی‌های» بد نیست. به طور مثال، در بازی‌ای که در لیگ قهرمانان در مقابل بنفیکا داشتم، پس از دریافت یک گل، بنفیکا تصمیم گرفت که به لاک دفاعی فرو برود و خولیو سزار، در حالیکه در حدود ۱۰ ضربه در چارچوب داشتم، یک تنه مانع تساوی بازی شد. از طرف دیگر، یکی از نکات بسیار خوب بازی، پیاده‌سازی بازی فیزیکی است که کونامی به خوبی از پس این کار بر آمده است. اگر فوتبال زیاد نگاه کنید، می‌بینید که دیگر بازی فوتبال فقط مبتنی بر سرعت نیست و بارها شده که یک مهاجم سرعتی، نتواند به راحتی از سد یک مدافع کند اما یک مهاجم تنومند می‌تواند. PES 2017 نیز دقیقا اینچنین است و صرف سرعت زیاد به هیچ‌وجه معنی عبور از مدافعین سرسخت و فیزیکی تیم حریف را نمی‌دهد. از طرف دیگر، نبرد بر سر توپ‌های هوایی نیز بسیار فیزیکی شده است و گیمر به طور کامل این برخوردهای فیزیکی را حس می‌کند.

از لحاظ انیمیشن نیز بازی دستخوش تغییرات بسزایی شده است و بازیکنان با نرمی بیشتری حرکات خود را انجام می‌دهند. از لحاظ گرافیکی، در PES 2017 با مورد جالبی طرف هستیم. از طرفی، تیم‌هایی را داریم مانند بارسلونا که به دلیل قرارداد سه ساله‌ای که با کونامی امضا کرده‌اند، این کمپانی دسترسی ویژه‌ای به بازیکنان این تیم داشته است و به همین دلیل چهره‌های بازیکنان این تیم، با جزئیات فوق‌العاده‌ای در بازی پیاده‌سازی شده است. این مسئله در مورد دیگر تیم‌های تحت لیسانس بازی مانند آرسنال و اتلتیکو مادرید نیز صدق می‌کند. اما از طرف دیگر، بازیکنانی را داریم که در تیم‌های معمولی بازی می‌کنند و باید بگویم که تفاوت فاحشی بین طراحی چهره این دست از بازیکنان با چهره‌های بازیکنان معروف وجود دارد. این مسئله را زمانی فهمیدم که تصمیم گرفتم با تیم ملی برزیل بازی کنم. در این حین جزئیات طراحی صورت نیمار با دیگر بازیکنان تیم ملی برزیل، بسیار زیاد بود. هر چند که در یک بازی فوتبال، جزئیات چهره بازیکنان، به دلیل اینکه زیاد دیده نمی‌شود، از اهمیت خیلی بالایی برخوردار نیست. به طور کلی، PES 2017 از لحاظ گرافیکی، پیشرفت مشهود و قابل ملاحظه‌ای نسبت به نسخه سال قبل داشته است و به خصوص انیمیشن بازیکن‌ها واقعا چشم‌نواز شده است.


نکته دیگر گیم‌پلی، بهبود داوری‌ها است. دیگر داورها با هر خطایی سوت نمی‌زنند و سعی می‌کنند که بیشتر از آوانتاژ دادن استفاده کنند. هر چند که گاهی اوقات، به دلیل فیزیکی شدن بازی، از گرفتن خطا خودداری می‌کنند و در دادن کارت‌ هم به بازیکن خطاکار، خساست به خرج می‌دهند. یکی از نکته‌هایی که همیشه سری PES به دلیل آن در بین علاقمندان به فوتبال محبوب بوده است، این بوده که شما به عنوان مربی، کنترل کاملی برروی نحوه بازی کردن و تاکتیک‌های تیم خود دارید. در این نسخه هم این مسئله کاملا وجود دارد و شما می‌توانید هرگونه که دوست دارید بازی کنید. اگر از علاقمندان به سبک تیکی‌تاکا هستید، می‌توانید ترکیب تیم را حول این تاکتیک بچینید و اگر قصد دارید که از گوشه‌ها به وسیله بال‌های سرعتی حمله کنید و یا با ارسال توپ‌های بلند مهاجم نوک سرعتی خود را صاحب توپ کنید، می‌توانید تیم را طوری ارنج کنید که با این تاکتیک‌ها بازی کنید. هوش مصنوعی بازی هم کاملا یک هوش یاد گیرنده است. به این صورت که بازی به طور تدریجی نحوه بازی کردن شما را یاد می‌گیرد و دقیقا تصمیمات و عکس‌العمل‌های تیم حریف، در راستای خنثی کردن حملات شما صورت می‌گیرد. نکته جالب دیگر این، پویا بودن هوش مصنوعی است. به این صورت که پیش می‌آید که در بازی و بنا به نتیجه، تیم حریف حتی ۲ تا سه بار نیز تاکتیک بازی خود را عوض کند و اگر مثل من بدشانس باشید و با یک گل از حریف عقب بیفتید، می‌توانید مطمئن باشید که حریف شما، در لاک دفاعی فرو خواهد رفت و به اصطلاح «اتوبوس را درون محوطه جریمه خود پارک می‌کند» که در این حالت واقعا گل زدن نیاز به صبر، حوصله و دقت وافری دارد. هوش مصنوعی هم‌تیمی‌های شما نیز بسیار خوب شده است و فرارهای به موقع و پر کردن جای خالی مدافعی که برای حمله به جلو رفته است، تجربه بازی را بسیار لذت‌بخش می‌کند.

شاید بتوان یکی از بخش‌هایی را که کونامی همیشه در آن مشکل داشت و در این زمینه نه تنها همیشه از رقیب سنتی خود، بلکه از دیگر بازی‌های ورزشی عقب بود، گزارشگری برشمرد. متاسفانه در نسخه امسال بازی نیز با اینکه شاهد پیشرفت‌هایی در این بخش هستیم، اما کماکان گزارشگری این بازی که توسط پیتر دروری و جیم بگلین انجام گرفته است، فاصله بسیار زیادی با گزارشگری در بازی‌های ورزشی دیگر دارد. فریادهای بی‌مورد در حالیکه هیچ موقعیت خطرناکی در روی دروازه‌ها ایجاد نشده، حرف‌های تکراری و لحن بدون هیجان و یا هیجان کاذب و مصنوعی از مواردی هستند که واقعا برخی اوقات ترجیح می‌دهید صدای گزارشگران بازی را قطع کنید. یکی دیگر از مشکلاتی که شاید کمی سخت‌گیرانه به نظر بیاید، مربوط به ذخیره خودکار بازی می‌شود. به طور پیش‌فرض، این گزینه در هنگام انجام مسابقات و یا مستر لیگ، فعال نیست. در حال تجربه چمپیونز لیگ بودم و پس از صعود از گروهم، به مسابقات حذفی رسیده بودم. در حین انجام بازی، کاری برای پیش آمد که مجبور شدم بازی را قطع کنم و کنسول را به طور کامل خاموش کنم در حالیکه چند سالی است که عادت کرد‌ه‌ام که تمام بازی‌ها، به صورت پیش‌فرض ذخیره خودکار را فعال دارند. پس از بازگشت به بازی، در کمال تعجب متوجه شدم که این گزینه فعال نبوده است و بنابراین تمام زحمات من برای بالا بردن تیمم از مرحله گروهی چمپیونز لیگ برباد رفت. در عصری که تمام بازی‌ها به صورت خودکار پیشرفت در بازی را ذخیره می‌کنند، عدم فعال بودن این گزینه به صورت پیش‌فرض، یکی از مشکلات بازی محسوب می‌شود.


یکی از مشکلاتی که نسخه پارسال PES با آن مواجه بود، دیر آپدیت شدن نقل و انتقالات تابستانی بود به طوری که این بروزرسانی نزدیک کریسمس و تقریبا سه ماه پس از عرضه بازی منتشر شد. خوشبختانه امسال کونامی همزمان با عرضه بازی، یک بروزرسانی را برای آن عرضه کرد که تمامی نقل و انتقالات تابستان در آن انجام شد. مسلما کسی که یک بازی را پس از اتمام پنجره نقل و انتقالات تابستانی خریداری می‌کند، انتظار ندارد ابراهیموویچ را در تیم پاری‌سن ژرمن ببیند و خوشبختانه تیم ژاپنی سازنده بازی توانسته این مشکل را حل کند. علاوه بر این، کونامی قول داده است که در ماه نوامبر (آبان / آذر) یک بروزرسانی برای بازی منتشر کند که از طریق آن بروزرسانی، استادیوم‌های سیگنال ایدونا پارک (استادیوم تیم دورتموند)، آنفلید (استادیوم تیم لیورپول)، لباس کلاسیک تیم لیورپول، آهنگ معروف تیم لیورپول با نام «تو هرگز تنها راه نخواهی رفت»، صورت‌ها و کفش‌های جدید به بازی اضافه خواهد شد. همچنین یک ویژگی جدید به نام Live Update در بازی گنجانده شده است که بازیکنان بر اساس عملکردشان در دنیای واقعی،‌ فرم خوب یا بدی می‌گیرند و این فرم در بخش‌های مختلف بازی تاثیرگذار است.

در انتها می‌توان گفت که کونامی با PES 2016 نشان داد که در مسیر درستی قدم گذاشته است و با PES 2017 ثابت کرد که در حال ادامه دادن این مسیر درست است. ممکن است بازی Pro Evolution Soccer 2017 در مواردی مانند ارائه بازی و نداشتن لایسنس تیم‌های زیاد مشکل داشته باشد اما زمانی که به مهم‌ترین بخش یک بازی ورزشی یعنی گیم‌پلی می‌رسیم، می‌توانیم تمامی آن موارد را فراموش کنیم زیرا کونامی موفق شده یک بازی بسیار خوب و لذت‌بخش را برای طرفداران این مجموعه توسعه دهد. هرگز در نقدهای خودم قصد نداشته‌ام که مقایسه‌ای بین دو محصول رقیب انجام بدهم و الان هم اصلا قصد ندارم چنین کاری را انجام دهم اما با توجه به ویدیوها و دموهایی که از بازی رقیب این مجموعه یعنی فیفا 17 دیده‌ایم، تقریبا می‌توانیم مطمئن باشیم که امسال، یک سال به یاد ماندنی برای طرفداران ورزش فوتبال خواهد بود زیرا با آنها با دو بازی بسیار خوب فوتبالی روبه‌رو هستند. در انتها، فرقی نمی‌کند که طرفدار سرسخت فیفا یا PES باشید. اگر طرفدار فوتبال هستید و دلتان برای یک تجربه به یاد ماندنی تنگ شده است، همین حالا بازی PES 2017 را تهیه کنید و خود را در دنیای ستاره‌های دوست‌داشتنی این ورزش غرق کنید!

بازی Pro Evolution Soccer 2017 روی پلی‌استیشن 4 بررسی شده است.

نقاط قوت
گیم‌پلی فوق‌العاده جذاب
مستر لیگ
کنترل کامل برروی تاکتیک تیمی
بخش ویرایش

نقاط ضعف
تیم‌های لایسنس شده کم
گزارشگری

Pro Evolution Soccer 2017
کونامی با PES 2017 نشان داد که هنوز هم راه ساختن یک بازی فوتبال خوب را بلد است و می‌داند چگونه یک بازی فوتبال بسازد که طرفداران این ورزش را هیجان زده کند. هر چند که بازی کمی‌ و کاستی‌هایی دارد که ممکن است در نگاه اول توی ذوق گیمر بزند اما به محض اینکه بازی آغاز می‌شود و گیمر با یک بازی فوتبال با گیم‌پلی بسیار خوب مواجه می‌شود، تمام این مسائل را از یاد می‌برد. فرقی نمی‌کند که طرفدار کدام یک از دو مجموعه محبوب بازی‌های فوتبالی هستید، اگر از ورزش فوتبال لذت می‌برید، در تهیه کردن Pro Evolution Soccer 2017 تردید نکنید.
نادر امرایی
امتیاز: 8/5