نقد و بررسی بازی Pro Evolution Soccer 2016 برای پلی استیشن 4 PS4

سال‌ هاست شرکت کونامی با بازی رایانه‌ای(Pro Evolution Soccer (PES و شرکت EA Sports با بازی فیفا رقابت تنگاتنگ و نفس‌ گیری برای کسب مقام بهترین بازی فوتبال رایانه‌ ای دارند.

کلیک- هر ساله Pro Evolution Soccer از پس غبار فراموش‌ شدگی با نسخه‌ای جدید رخ بر می‌آورد و تازه‌ ترین حرکت کونامی عرضه PES 2016 است. کمی که در نمایشگاه Gamescom 2015 در آلمان پای این بازی نشستیم لذت بردیم، ولی آیا کل بازی آن‌ طور که می‌خواهیم هست یا خیر؟ ادامه مطلب را مطالعه کنید تا قضاوت درستی داشته باشید.
اولین چیزی که حین بازی با PES 2016 در نظر شما جلب‌ توجه خواهد کرد، سرعت بازی است. بازیکنان با سرعتی جنون‌ آمیز پاس‌ کاری کرده، اقدام به شوت و ضربه سر و سایر حرکات می‌کنند. این رویکرد کونامی با تلاش EA Sports در تشویق کاربران فیفا به بازی متفکرانه از طریق اعمال بیشتر تأثیر طرح‌ ریزی استراتژی‌ های مختلف توسط کاربر برای تیم‌ های و بازیکنان در روند و نتیجه بازی‌ ها تفاوت فاحشی دارد.


از سوی دیگر، هر مسابقه‌ای در PES 2016 با هیجان، تب‌وتاب، کرکری‌ ها و سروصدای فراوانش مسبب ترشح آدرنالین فراوانی در کاربر شده و او را ناخودآگاه غرق خود کرده و درگیر ادامه بازی می‌ نماید. تلاش شده حمله و طراحی خلاقانه ترکیب تیم‌ ها و آماده‌ سازی صحیح آنها در نتایج بازی تأثیر به سزایی داشته باشد. اگر شما از بازی با نسخه‌ های قدیمی‌تر فیفا که سرعت را فدای سایر ویژگی‌ها کرده بودند لذت می‌بردید، با PES 2016 هم احساس راحتی خواهید نمود.
علیرغم آنچه گفته شد، درحالی‌که در PES 2016، حرف اول را سرعت در تصمیم‌ گیری و یا بازی سریع می‌زند، در نسخه‌ های قدیمی‌ تر FIFA، نمی‌توانستید با توسل به این دیدگاه مثلاً در قالب انتخاب بازیکنانی سریع‌ تر و چالاک‌ تر کارتان را پیش ببرید. امتحان کنید! در یک ویرایش قدیم از فیفا ، گروهتان را با فرزترین بازیکنان ممکن ببندید و دکمه استارت‌ های سریع و دویدن را پیاپی بزنید و بفشارید. این‌گونه بیشتر تیم‌تان را به‌دردسر خواهید انداخت؛ چراکه به‌ سرعت خسته شده می شود و نفس کم خواهد آورد. حال نیاز خواهید داشت که بازی را متوقف نموده و با تمهیداتی حملات تیم مقابل را خنثی نموده و روند بازی را به تعادل بگردانید. اینجاست که مجبورید برای آنکه عرصه را به حریف وانگذارید، به سایر قابلیت‌ ها از قبیل یارگیری نفر به‌ نفر و دریبل هوشمند متوسل شوید.
متأسفانه، هوش‌ مصنوعی بازی که حریف کاربر در مسابقات است، در بهترین حالت بی‌نظم و آشفته عمل می‌کند. برخی اوقات، بازی با تیم‌های کم‌مهارت‌تر و ضعیف‌تر، بسیار سخت و طاقت‌فرسا بوده و بدون کسب امتیازی خاتمه می‌یابد؛ حال‌آنکه ممکن است در دروازه حریفی قدرتمند جشنواره‌ای از گل به‌راه انداخته شود. این عدم ثبات فاحش و زننده در عملکرد و شخصیت تیم‌ها و بازیکنان برای برخی آزاردهنده جلوه می‌کند. ناگفته نماند، این‌طور هم نیست که همه فکروذکر کاربر FIFA این‌باشد که با سرعت هرچه‌تمام‌تر چند حریف را مغلوب کرده و چند تورنمنت را با موفقیت به پشت‌سر بگذارد؛ چراکه اگر بنا بر سرعت باشد، شعار PES 2016 آن است که «بهترین دفاع حمله است».


برای کسانی که هرازگاهی شوروشوق گذرایشان آن‌ها را پای بازی می‌نشاند، لحظه‌لحظه PES 2016 خوب و هیجان‌انگیز است؛ ولی اگر قصد یک انتخاب منطقی و عقلانی دارید، ویژگی‌های دیگری نیز در این بازی هست که باید آنها را موردتوجه قرار داد. اگر کندوکاوی در منوهای پرتعداد بازی بکنید، گزینه‌های جالبی در خصوص طراحی استراتژی بازی و آرنج تیم‌ها از قبیل سیستم سیال بازی خواهید یافت. سیستم سیال بازی به شما اجازه می‌دهد سیستم بازی تیم‌تان را بر اساس شرایط موجود تغییر دهید. مثلاً وقتی مالکیت توپ از آن تیم شماست، با ترکیب 3-3-4، وقتی از آن حریف است با ترکیب 1-5-4 و هنگام شروع و یا شروع‌مجدد بازی از وسط زمین به‌صورت 2-4-4 در مقابل حریف صف‌آرایی کند.
از سوی دیگر، دسترسی به این گزینه‌ها به آن آسانی هم نیست. با وجود پاره‌ای اصلاحات در رابط کاربری نسبت به شکل‌وشمایل ویرایش سال‌گذشته بازی، هنوز PES 2016 منوهای گیج‌کننده و راهنمای گنگ و عجیب‌وغریبی دارد. هیچ‌وقت حس نمی‌کنید که آن را در چنگ خود دارید و بر همه جزئیاتش مسلط هستید. برعکس آن FIFA 16 است که هوشمندانه تجربه کاربر در کار با همه‌جوانب بازی را به‌صورت مهارت تثبیت می‌کند. ولی عقب‌نکشید و به سرکشی به منوها و امکانات مختلف بازی و امتحان کردنشان ادامه‌دهید؛ حتماً چند ترفند جدید خواهید آموخت که با استفاده از آن تیمی قدرتمندتر خواهید داشت.
در ویرایش جدید بازی PES، بخش Master League به‌عنوان پاسخی به بخش Career Mode در FIFA 16 مورد اصلاح قرار گرفته است. Master League یک حالت تک‌نفره عالی از بازی است که شما را وامی‌دارد برای بهبود و پیشرفت بازی تیم‌تان چاره‌اندیشی و طرح‌ریزی کنید؛ نه اینکه فقط این‌ستاره و آن‌یکی شکار کنید. در پایان مدت یک ماه بازی (با مقیاسِ زمان موردمحاسبه و طراحی‌شده برای نرم‌افزار بازی)، فهرست مفصلی از جزئیات عملکرد شما شامل اطلاعاتی از قبیل کیفیت بازی‌شما، اینکه در چه بازی و در چه دقایقی چند امتیاز کسب‌کرده‌اید و بسیاری دیگر از این قبیل به‌شما ارائه داده می‌شود. صحنه‌قطع‌ها (Cut-scenes) در مراحل مختلف در اثنای بازی به‌نمایش درمی‌آیند. مثلاً هنگام خرید بازیکنان جدید، صحنه‌قطع امضاء قراردادشان و پس از کسب مقام قهرمانی، صحنه‌قطع دردست‌گرفتن جام قهرمانی نمایش داده می‌شوند. همچنین، Konami معادل FIFA Ultimate Team یا FUT (بخشی از بازی FIFA که در آن کاربر تیمی متشکل از بازیکنانی با نام‌ها و خصوصیات واقعی بازیکنان کنونی فوتبال آرنج نموده و در تورنمنت‌هایی در اینترنت شرکت می‌کنند. ضمناً از درآمد حاصل از پیروزی‌های کسب‌شده نیز برای تیم خود خرج می‌کنند) را در PES خود با نام myClub ایجاد نموده است.


در FUT، کمیتی به‌نام Chemistry (قوام یا شیرازه تیم) تعریف شده‌است که با انتخاب بازیکنان از یک باشگاه و کشور، آمار آن رشد می‌یابد. و در آن‌طرف ماجرا در Master League و myclub نیز کمیتی به‌نام Team Spirit (روح تیم) با آمار و ارقام ارارئه می‌شود که کاملاً وابسته به نوع طرح‌ریزی و چینش بازیکنان از سوی شما برای تیم است. ثبات در نوع تاکتیک‌ها و طرح‌ریزی‌ها، انسجام تیمی و به‌تبع آن رشد آمار Team Spirit و در نهایت بهبود عملکرد تیم‌تان را به‌دنبال خواهد داشت. در عوض، غیاب و تعویض یک ستاره به خاطر مصدومیت و یا تغییر تاکتیک، افت Team Spirit را به‌دنبال خواهد داشت. افت 10 واحدی این کمیت از 90 به 80 تأثیری آشکار بر تیم خواهد گذاشت که توجه خاص کاربر را می‌طلبد. وجود کمیت مذکور بر جذابیت و هیجان Master League افزوده است.
myClub نسخه Konami از بازار نقل‌وانتقالات و خریدوفروش بازیکن FUT است. myClub سیستم‌ارزی و ریز مبادلات خود را برای خرید بازیکنان و مدیران برتر فوتبال دارد. هم بازیکنان اختصاصی دارد و هم شبیه‌به بازی‌های نقش‌آفرینی (role-playing games)، مجهز است به سیستم پرورش و ارتقاء سطح بازی بازیکنان با تمرکز بر آموزش، بازیکن‌پروری و استعدادیابی. بازی‌های آن قابلیت انجام به دوصورت آنلاین و آفلاین دارند. امتحانش ضرری ندارد چراکه یک ویژگی خوبی که دارد این است که اجباری برای پرداخت هزینه جهت توسعه تیم وجود ندارد. درعوض، تنها با انجام بازی، خیلی از مجهولات برایتان روشن خواهد شد.
اگر یک ویژگی خاص‌تر از یک بازی رایانه‌ای فوتبال انتظار دارید، می‌توانید وارد حالت «پیش به‌سوی اسطوره‌ای در فوتبال» (Become A Legend) شوید. در این حالت، یک فوتبالیست بودن را از زمان پدیده‌شدن تا بازنشستگی تجربه خواهید کرد. ازآنجاکه FIFA مدتی هست که چنین قابلیتی نداشته، نقطه‌قوت خوبی برای PES محسوب می‌شود.
جنبه برخط بازی PES 2016 همچنان خوب و پرقدرت است. حریف‌یابی آسان بوده و هرگز مشکلی در یافتن افرادی برای بازی با آنها نداشته‌ایم. بدون تأخیر، کند شدن و یا افت سرعت قابل‌محسوسی، بازی به‌صورت برخط برگزار شده است.
یک چیزی که داد فوتبالی‌های متعصب را درخواهد آورد، نبود مجوزهای رسمی است. در ارتباط با PES 2016 مشابه بازی Don Bradman Cricket راهی برای این موضوع توسط طراحان بازی قرار داده شده‌است. مثلاً در ویرایش‌های PES 2016 عرضه‌شده برای اجرا در پلی‌استیشن 4 و رایانه، می‌توانید امکانات و اسامی بازیکنان موردنیاز برای تیم‌تان را از اینترنت دریافت کنید. ولی به‌خاطر نوع پروتکل‌های مختلفی که در مورد محتوای در دسترس کاربر و محتوای ایجادشده توسط کاربر برای کنسول‌های بازی Xbox 360 و Xbox One وجود دارد، چنین امکانی درحال‌حاضر برای محصولات مورداستفاده بر روی بستر فن‌آوری‌اطلاعات مایکروسافت وجود ندارد.
حال با این اوصاف، آیا به‌نظر شما PES این‌بار بازگشت موفقیت‌آمیزی داشته است یا خیر؟ ازنظرما، تقریباً این‌طور بوده است. بازی نسبت به قبل سریع‌تر بوده و بدون‌شک کار و فراگیری فوت‌وفن‌های کار با آن آسان‌تر است. ناتوانی هوش‌مصنوعی بازی در ارائه سطحی مشخص و باثبات از مهارت فوتبال، کیفیت پایین منوها و گزینه‌ها، ضعف‌هایی است که این بازی را جلوه‌گری به‌عنوان یک‌بازی کامل محروم می‌سازد. با همه این اوصاف، عرضه این نسخه جدید را می‌توان گامی مثبت و روبه‌جلو ارزیابی نمود. اگر از ما بپرسید، نمی‌توانیم خودمان را از هیجان این بازی محروم کنیم به این امید که Konami در PES 2017 خود چه برای ما به ارمغان خواهد آورد.

نقاط قوت:
سرعت بازی
نوین و به‌ روز شدن Master League
افزایش و پیشرفته‌ تر شدن گزینه‌ های تاکتیکی

معایب و نقاط ضعف:
رابط کاربری و راهنما ها می‌توانست بهتر از این باشد
هوش‌ مصنوعی سطح مشخص و باثباتی از بازی ندارد
امتیاز (از 10 نمره): 8